این روزها استفاده از کپسولهای رنگارنگ مولتیویتامین در بیشتر جوامع باب شده است.
آن قدر مردم در مورد خطر بیماریهای مزمن، سرطان، پیری، آلزایمر و مانند آن شنیدهاند که برای فرار از آن حتی شده، خودسرانه دارو و مکمل می خورند که استفاده از مولتی ویتامینها یکی از همین هاست.
محققان می گویند بهتر است به جای اتکا به قرصها و کپسولهای رنگارنگ ویتامینی، به مصرف متعادل میوهها و سبزیهای تازه حاوی این ویتامینها روی آوریم تا از همه فواید آنها به اندازه لازم بهره ببریم.
یکی از این مطالعات که به تازگی نتایج آن در نشریه انجمن پزشکی آمریکا چاپ شد، نشان میدهد که مصرف ویتامین C یا E، نقشی در کاهش میزان ابتلا به بیماریهای قلبی-عروقی ، مثل حمله قلبی یا سکته مغزی ندارد. در این مطالعه که طی 8 سال روی بیش از 14 هزار نفر انجام گرفته، مشخص شده که مصرف این ویتامینها هیچ تفاوتی با مصرف نکردن آنها نداشته است.
در حالی که قبلا مطالعات آزمایشگاهی نشان داده بود که این ویتامینها خاصیت آنتیاکسیدانی دارند و به همین علت میتوانند رادیکالهای آزاد (موادی که تجمع آنها در بدن میتواند سبب تسریع پیری سلولی، سرطان و بیماریهای دیگر شوند) حاصل از سوخت و ساز بدن را از بین ببرند.
همچنین مطالعات دیگر نشان داده بود که مصرف میوهجات و سبزیجات، به دلیل دارا بودن مواد آنتیاکسیدانی، میتواند از احتمال ابتلا به این بیماریها بکاهد.
اما آیا مصرف این ویتامینها، به صورت مکملهای جداگانه هم میتواند چنین خاصیت مفیدی داشته باشد؟
این سؤالی است که مطالعات بعدی در پی پاسخ به آن بودهاند و جواب اکثر آنها به آن منفی بوده است. بهعنوان مثال، در یکی از این مطالعات در دانشگاه کپنهاگ، مشخص شد که هیچ دلیل محکمی برای اینکه مولتیویتامینها بتوانند باعث افزایش طول عمر شوند، به دست نیامده است.
وقتی این محققان، نتایج 20 مطالعه مرتبط تر و معتبرتر را انتخاب و تحلیل کردند، به نتیجه جالبتری رسیدند و آن اینکه انواع ویتامینها حتی ممکن است باعث مرگ زودرس شوند، به این شکل که ویتامین E، باعث بالارفتن 4 درصدی احتمال مرگ زودرس میشود، بتاکاروتن، آنتیاکسیدان معروف و پیشساز ویتامین A، باعث افزایش 7 درصدی آن میشود و خود ویتامین A باعث 16 درصد افزایش در احتمال مرگ زودرس افراد میشود.
در این بررسیها، نتیجه قابلارائهای در مورد مصرف ویتامین C و سلنیوم به دست نیامده است.
مطالعه دیگری در دانشگاه کلورادوی آمریکا نشان داد که بر خلاف آنچه متخصصان تصور میکردند مصرف ویتامین E ، نه تنها تاثیر مثبتی در کاهش خطر ابتلا به سرطان ریه ندارد، بلکه درصورت زیادهروی در مصرف این ویتامین، ممکن است احتمال بروز آن افزایش هم یابد. این محققان اعلام کردند استفاده ی روزانه از 400 میلیگرم ویتامین E یا بیشتر در درازمدت، میتواند احتمال ابتلا به سرطان ریه را تا 28 درصد بالا ببرد. بر اساس این مطالعه، همچنین مشخص شده بود که این خطر در مورد سیگاریها به شکل جدیتری وجود دارد.
تحقیق دیگری نشانداد مصرف زیاد ویتامینها از سوختن کلسترول در بدن جلوگیری می کند. در این مطالعه که در دانشگاه نیویورک روی تاثیر ویتامین های E و C و بتاکاروتن (پیشساز ویتامین A ) انجام شده بود، مشخص شد مقدار اضافی این ویتامین ها میتواند آنزیمهای کبدی مسئول سوزاندن کلسترول بد خون را مهار کند و به این ترتیب باعث تجمع آن در بدن شود.
مطالعات پیشین نشان داده بود افرادی که بیشتر ویتامین دریافت میکنند، چربی کمتری در رگهایشان رسوب میکند. به همین علت، محققان تصور کرده بودند که شاید مصرف ویتامین اضافی هم بتواند با تاثیرگذاری مثبت روی سوختوساز چربیها، در کاهش بروز تصلب شرایین (بیماریای که از رسوب چربیها در دیواره رگها ایجاد میشود و موجب حمله قلبی و سکته مغزی میشود) مؤثر باشد. با این حال، نتایج مطالعات فعلی خلاف این را نشان داد و محققان را از یافتن راه میانبری برای کاهش احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی و در نتیجه کاهش مرگ ومیر زودرس این بیماران ناامید کرد.
مطالعات دیگری نیز در مورد تاثیر احتمالی مصرف مولتیویتامینها بر میزان ابتلا به سرطانها انجام شده و نتایج مشابهی داشته است.
محققان مرکز ملی تحقیقات سرطان آمریکا در سال 2007 نشان دادند مردانی که در روز بیش از یک عدد قرص مولتیویتامین استفاده میکنند، 32 درصد بیشتر از سایر مردان به سرطان پروستات مبتلا میشوند. ضمن اینکه احتمال کشندگی سرطان پروستات هم در این مردان، در مقایسه با سایر مردانی که از این قرصها استفاده نکردهاند، تقریبا دو برابر است.
با توجه به مطالب بالا می توان گفت که هر چند مکمل های ویتامین و املاح مفید هستند، ولی هیچ گاه نباید در مصرف آنها زیاده روی کرد و در صورتی که فرد کاملا سالم و قوی است، نیازی به مصرف این مکمل ها نیست.
افرادی که به مکمل ویتامین D نیاز دارند
با خبرهایی که اخیرا درباره اثرات محافظتی ویتامین D در برابر عفونت ها و سرطان شنیده اید، ممکن است فکر کنید که شما هم باید خیلی فوری، مصرف این مکمل را شروع نمایید.
اما در این مطلب، توضیحاتی آمده است که بهتر است قبل از مصرف مکمل ویتامین D به آن ها توجه نمایید.
معمولا بیشتر قرص های کلسیم و مولتی ویتامین ها دارای یک دوز مناسبی از ویتامین D هستند. پس اگر شما مکمل های دیگری را استفاده می کنید، برچسب آن را مرور نمایید تا ببینید چه مقدار ویتامین D دریافت نموده اید. این را در نظر داشته باشید که هم کودکان و هم بزرگسالان نباید بیش از 2000 واحد بین المللی ویتامین D در روز دریافت نمایند.
افراد در معرض خطر کمبود ویتامین D که به مصرف مکمل آن نیازمندند:
* نوزادانی که شیر مادر می خورند.
شیر مادر حاوی ویتامین D کافی برای تامین نیازهای یک نوزاد نمی باشد. از طرفی معمولا نوزادان در معرض نور آفتاب قرار نمی گیرند تا خودشان ویتامین D لازم را در بدنشان بسازند.
آکادمی طب اطفال آمریکا این گونه توصیه می کند: نوزادانی که با شیر مادرشان تغذیه می شوند، باید مکمل ویتامین D که حاوی 400 واحد بین المللی از این ویتامین است را به صورت روزانه دریافت نمایند.
* افرادی که به مقدار کافی در معرض آفتاب قرار نمی گیرند.
افرادی که خانه نشین هستند یا این که معمولا از خانه خارج نمی شوند، احتمالا به کمبود ویتامین D دچار می شوند.
* افرادی که گیاهخوار محض یا Vegan هستند.
افرادی که جزء این دسته از گیاهخواران می باشند، میوه ها ، سبزیجات، حبوبات، دانه ها و آجیل ها را مصرف می نمایند. در این نوع رژیم گیاهخواری، تمام منابع غذایی حیوانی مانند گوشت قرمز، مرغ، ماهی، تخم مرغ، شیر، پنیر و دیگر محصولات لبنی از رژیم حذف می شود. حذف ماهی و تخم مرغ و شیر موجب می شود که این افراد نتوانند به مقدار کافی ویتامین D دریافت کنند.
* افرادی که عدم تحمل لاکتوز دارند و یا نسبت به شیر آلرژی دارند.
شیرهای غنی شده با ویتامین D یک منبع خوب این ویتامین می باشند. اما اگر شما نیاز دارید که به جای شیر یک انتخاب دیگر مثل شیر سویا را جایگزین نمایید، حتما اطمینان حاصل نمایید که آن فراورده نیز با ویتامین D غنی شده باشد.
* افرادی که بیش از50 سال سن دارند.
افراد بالای 50 سال، به دو دلیل به ویتامین D بیشتری نیازمند هستند:
اول این که هر چه ما مسن تر می شویم، توانایی پوست مان برای ساخت ویتامین D کمتر می شود.
دوم این که کلیه ها قسمتی از توانایی خودشان را(برای تبدیل ویتامین D به فرم خاصی که بدن ما می تواند از آن استفاده نماید) از دست می دهند.
* افرادی که پوست تیره دارند.
هر چقدر پوست تیره تر باشد، ملانین(رنگدانه های پوستی) بیشتری در آن وجود دارد. هر چقدر ملانین بیشتر باشد، ویتامین D کمتری در پوست تولید می شود.
* افرادی که چاق هستند.
ویتامین D ، یک ویتامین محلول در چربی است و می تواند در بافت های چربی ذخیره شود. لذا افرادی که چربی بیشتری دارند(یعنی چاق هستند)، ویتامین D بیشتری را در بدنشان ذخیره می کنند. در نتیجه ممکن است دسترسی به ویتامین D آزاد، هنگامی که به آن نیاز است، کاهش یابد.
* کسانی که از کرم های ضد آفتاب استفاده می کنند.
البته نباید به دلیل نگرانی از کمبود ویتامین D، مصرف ضد آفتاب ها را محدود کرد، زیرا معمولا حتی اگر از ضد آفتاب ها هم استفاده شود، مقدار کمی ویتامین D در پوست ساخته می شود، زیرا اغلب افراد:
- همه پوست خود را به طور کامل با ضد آفتاب نمی پوشانند.
- آن مقدار ضدآفتابی را که باید استفاده کنند، مصرف نمی کنند.
- ضد آفتاب خود را در آن فاصله زمانی که باید، تجدید نمی کنند.
* افرادی که به بیماری های کبدی مبتلا هستند و یا این که بدنشان به میزان کافی، چربی جذب نمی کند.
از آن جایی که ویتامین D یک ویتامین محلول در چربی می باشد، افرادی که بدنشان تحمل چربی را ندارد یا نمی توانند به اندازه کافی چربی دریافت نمایند، ممکن است نتوانند آن مقدار از ویتامین D را که به آن نیاز دارند، جذب نمایند.
کمبود این ویتامین می تواند موجب شکننده شدن استخوان ها و در نتیجه پوکی استخوان شود.
تحقیقات اخیر ارتباط بین کمبود ویتامین D را با پیشروی سرطان سینه نشان داده اند.
برای بسیاری از خانوادهها این سؤال مطرح است که هر یک از اعضای خانواده با توجه به سن خود به چه نوع مکمل ویتامینی نیاز دارند.
بر اساس تحقیقات پزشکان، بچهها در دوران نوجوانی و قبل از آن به طور فزایندهای به مکمل کلسیم نیاز دارند تا رشد استخوانی آنها به بهترین شکل تکمیل شود.
به گفته متخصصان، نوجوانان به 1300 میلی گرم کلسیم در روز نیاز دارند و این در حالی است که اغلب کمتر از این میزان دریافت میکنند.
البته کلسیم موجود در شیر، پنیر و ماست، بسیار بهتر از مکملهای کلسیم است، اما در صورتی که نوجوانان به میزان لازم لبنیات مصرف نکنند، بهتر است مکمل کلسیم مورد استفاده قرار گیرد.
گفتنی است که پدر و مادر خانواده هم بیش از هر چیز به ویتامین D نیاز دارند. ویتامین D خطر ابتلا به سرطانها را کاهش میدهد و برای جذب بهتر آن باید از نور خورشید کمک گرفت.
یکی ازمنابع این ویتامین، ماهیهای چرب هستند، اما با توصیه پزشک مصرف مکملهای ویتامین D برای پدر و مادر خانواده، مفید خواهد بود.
تحقیقات نشان میدهد که 40 درصد از پدر بزرگ و مادربزرگها به کمبود ویتامین B12 دچارند. لذا مصرف مکمل این ویتامین برای آنها توصیه میشود. از سوی دیگر، مصرف برخی داروها هم جذب ویتامین B12 را در بدن مختل میکنند و بهتر است پدربزرگ و مادربزرگ خانواده در مورد کمبود این ویتامین، مورد بررسی پزشک قرار گیرند.
زمان اثربخشی بهتر مکمل ها
بدن در ساعت های مختلف روز، فعالیت های متفاوتی انجام می دهد. بسیاری از افراد خوردن مکمل های غذایی را در ساعت های مختلف روز پیشنهاد می کنند تا با دستگاه گوارش و هضم و جذب این مواد مغذی مطابقت داشته باشد.
* بسیاری خوردن کلسیم را در شب پیشنهاد می کنند. به این دلیل که کلسیم در شب مورد استفاده قرار می گیرد و همچنین به دلیل این که کلسیم می تواند زمانی که در رختخواب هستید به خوابیدن تان کمک کند. برای مثال خوردن یک لیوان شیر را قبل از خواب به خاطر بسپارید. جذب کلسیم دلیل این امر است.
* منیزیم نیاز است که با کلسیم همراه شود. بسیاری از افراد منیزیم را با کلسیم در موقع خواب مصرف می کنند اگرچه برخی معتقدند که منیزیم در روز بهتر جذب می شود. اگر مکمل کلسیم که شامل منیزیم می شود، هر دو در یک زمان مصرف شود مناسب تر است.
* بسیاری از ویتامین ها با غذا جذب می شود، بنابراین مصرف آن ها همراه با غذا توصیه می شود. به خاطر داشته باشید که ویتامین ها را با غذا بخورید زیرا در آن لحظه شما در حال خوردن و آشامیدن هستید.
* ویتامین های محلول در چربی به چربی نیاز دارند تا جذب شوند بنابراین آن ها باید همیشه با غذاهایی که چربی دارند مصرف شود. این ویتامین ها شامل ویتامین A، ویتامین D، ویتامین E، و ویتامین K هستند.
* ویتامین C فقط چند ساعت در رگ در حال گردش است. برای کسب نتیجه بهتر ویتامین C باید هر 3 ساعت یک بار یا در 3 وعده غذایی تقسیم شده و مصرف شود.
* بهترین زمان برای جذب فیبر صبح است. در این لحظه، فیبر در روده وارد شده بدون این که غذایی مانع ورود آن شود. فیبر می تواند مانع جذب ویتامین ها شود، زیرا به عنوان یک پوشش برای روده عمل می کند، بنابراین بهتر است قبل از مصرف فیبر، ویتامین استفاده نکنیم.
* آهن نیز همراه با فیبر به خوبی جذب نمی شود.
* پروبیوتیک ها همراه با غذا و گاهی اوقات قبل از غذا مخصوصا 20 دقیقه قبل از غذا جذب می شود.
* آنزیم های گوارشی جهت تاثیرگذاری بیشتر، همراه با غذا مصرف شوند.
* ویتامین های محرک مثل ویتامین C، نباید قبل از خواب مصرف شوند زیرا شخص را بیدار نگه می دارد. بعضی ها معتقدند که آب مرکبات و ویتامین C خواب را برهم می زند اما این مورد هنوز تایید نشده است.
اگر شما مکمل های غذایی زیاد مصرف می کنید، بایستی آن ها را در قوطی های قرص سر و سامان دهید و هر قوطی ای را مختص ساعتی از روز قرار دهید.
آن ها را به اندازه ای که توصیه شده و سر ساعت مصرف کنید.
گذاشتن قوطی قرص ها نزدیک میز شام تان باعث می شود که موقع غذا خوردن، خوردن آن ها را فراموش نکنید.
حتی اگر ویتامین ها را سر ساعت نخوردید، اضافه کردن آن ها در برنامه غذایی تان در هر ساعتی از روز به سلامتی شما کمک می کند.
هیچ مکملی را بدون توصیه ی پزشک و خودسرانه مصرف نکنید.
ویتامین های بیماری زا!
ویتامین ها ترکیباتی آلی هستند که به مقدار خیلی جزئی برای سوخت و ساز مواد غذایی و اعمال حیاتی بدن و رشد و نمو و تندرستی ضرورت دارند.
تغذیه ی ناقص و رژیم غذایی نامناسب سبب کمبود یا فقدان یک یا چند ویتامین می شود و به بیماری های مختلف می انجامد.
ویتامین ها، سوخت و ساز بدن را تنظیم می کنند و تنها کمبود یک ویتامین می تواند، تمام بدن انسان را به مخاطره اندازد. خوب است بدانید که بیشتر ویتامین ها از منابع اصلی طبیعی استخراج می شوند و اگر هر فردی در برنامه غذایی خود هرم غذایی را رعایت کند، به اندازه کافی به بدن خود ویتامین می رساند مگر این که به دلیل عدم جذب بدن و یا بیماری که نیاز بدن به ویتامین ها را بیشتر می کند فرد مجبور به استفاده از مکمل های ویتامینی شود؛ درغیر این صورت مصرف خودسرانه ویتامین ها نه تنها برای سلامتی مطلوب نیست گاهی عوارض جبران ناپذیری نیز در پی خواهد داشت.
بسیاری از ویتامین ها قابل ذخیره شدن در بدن نیستند؛ از این رو می توان گفت که بدن ویتامین های افزون بر نیاز خود را به راحتی دفع می کند.
دکتر همایون واحدی، فوق تخصص گوارش و کبد در این رابطه می گوید: دلیلی ندارد یک جوان 20 ساله که تغذیه مناسبی نیز دارد، ویتامین مصرف کند؛ چون افرادی نیاز به مصرف ویتامین دارند که یا بدن آن ها قادر به جذب ویتامین نیست یا به علت بیماری، ویتامین کمی را دریافت می کنند.
به گفته وی، کلسیم در مواقع نیاز بدن به این ماده، باید مصرف شود. به عنوان نمونه فرد بر اثر خوردن دارویی دچار کمبود کلسیم می شود یا زنان پس از یائسگی و دادن آزمایش تراکم استخوان با تجویز پزشک کلسیم مصرف می کنند. در این میان افرادی که با مشکل جذب کلسیم مواجه هستند همیشه باید این ترکیبات را مصرف کنند اما اگر اشخاص سالمی مانند مردان، خودسرانه ویتامین بخورند ممکن است دچار عوارضی شوند. برخی افراد ترکیباتی مانند روی و کلسیم را خودسرانه و با قیمت های زیاد خریداری می کنند اما این کار دور ریختن پول است؛ چرا که برای ساخت آن ها از موادی مانند اسانس استفاده می شود که ممکن است نه تنها اثر مثبت بر سلامت نداشته باشد بلکه عوارضی نیز در پی دارد.
دکتر علی اشرف رشیدی، کارشناس ارشد تغذیه و رژیم درمانی در این رابطه می گوید: مصرف خودسرانه مکمل های مولتی ویتامین مطلقا توصیه نمی شود زیرا با رعایت اصول هرم غذایی، نیازی به مصرف مولتی ویتامینها باقی نخواهد ماند.
ویتامین های محلول در چربی و آب با رعایت اصول هرم غذایی، به اندازه کافی به بافت های بدن می رسد و مصرف خودسرانه مکمل های مولتی ویتامین، تنها هزینه بیشتر برای مصرف کننده دارد.
احتمال مسمومیت در صورت مصرف مکمل های مولتی ویتامین نیز وجود دارد زیرا ویتامین های محلول در چربی موجود در این مکمل ها در بافت های بدن باقی می ماند و علاوه بر مسمومیت ممکن است به ریزش مو، کاهش وزن و مشکلات پوستی منتهی شود.
متأســفانه هـــم اکنون انــواع مولتی ویتامین ها به وفور در جامعه یافت می شود، به طور مثال به بهانه سودمند بودن ویتامین E افراد مختلف به مصرف آن مبادرت می ورزند درحالی که نیاز خود به این ویتامین را با خوردن 2 عدد گردو در روز و دو وعده ماهی در هفته می توانند تأمین کنند.
دکتر رشیدی مقاصد درمانی را تنها هدف مصرف مولتی ویتامین عنوان کرد و گفت: به هیچ وجه توصیه نمی شود؛ چون که افراد عادی در شرایط معمولی نیازی به این مکمل ندارند، تنها در صورت انجام آزمایش ها و تأیید کمبود ماده معدنی یا ویتامینی خاص در بدن، مصرف این نوع مکمل تجویز می شود.
پژوهشگران درباره مصرف خودسرانه ویتامین C در ورزشکاران هشدار می دهند. بر خلاف باور بسیاری از ورزشکاران، مصرف ویتامین C نه تنها باعث بهبود عملکرد ورزشی نمی شود، بلکه حتی میزان تطابق بدن و پاسخ عضلات را به ورزش های استقامتی کاهش می دهد.
پژوهشگران اخیرا با بررسی تعدادی مرد که در یک برنامه ورزشی استقامتی 8 هفته شرکت کرده بودند و تعدادی از آن ها روزی یک گرم ویتامین C می خوردند، متوجه شدند میزان استفاده عضلات از اکسیژن و تطابق بدن با ورزش در مردانی که ویتامین C نمی خوردند، 22 درصد بیش از مردانی است که به طور خودسرانه ویتامین C مصرف می کنند.
با وجود این که ویتامین ها برای سلامت بدن مفید هستند، مصرف ویتامین E به ویژه برای افرادی که ناراحتی قلبی دارند ممکن است عوارضی داشته باشد.
متخصصان معتقدند که بر خلاف تصورات گذشته این ویتامین نقشی در سالم نگاه داشتن سرخرگ ها و جلوگیری از سکته قلبی ندارد.
با توجه به این که در برخی از قرص های مکمل ویتامین E، بتاکاروتن نیز وجود دارد ترکیب این دو ماده می تواند به سلامت قلب صدمه بزند ومصرف زیاد آن مشکلاتی را برای افراد ایجاد می کند.
احتمال بروز ناراحتی های قلبی در افرادی که دائم در حال استفاده از ویتامین E هستند بیشتر از افرادی است که از این ویتامین استفاده نمی کنند.
کارشناسان خاطرنشان می کنند که استفاده از هر گونه ویتامین به شکل قرص یا کپسول و پودر باید حتما طبق تجویز پزشک متخصص انجام گیرد.
عاقلانه رفتار کنید!
علاوه بر مواد معدنی، ویتامین ها نیز مورد نیاز بدن هستند؛ زیرا بدون حضور آن ها در غذا، سلامتی و تعادل اعضای بدن ناپایدار می شود و در اعمال حیاتی اختلالاتی ایجاد می شود و عوارضی بروز می کند که گاه منجر به مرگ می شود. ویتامین ها سبب تسهیل سوخت و ساز بدن، اسیدهای آمینه، چربی ها و کربوهیدرات ها می شوند و رشد و نمو و ترمیم سلول های بدن را میسر می سازند.
برخی از ویتامین ها سبب جذب موادغذایی در روده می شوند و بعضی نیز به عنوان کاتالیزور عمل می کنند. عمل آن ها روی بافت های اپی تلیال و همچنین استخوان بوده و در مجموع هر کدام از آن ها از بروز یک عارضه جلوگیری می کند.
کارشناسان تغذیه معتقدند که، گرچه هر ویتامینی به مقدار بسیار اندکی برای رفع نیاز بدن کافی است ولی باید گفت که نگرانی مردم از کمبود ویتامین، چندان هم بی پایه نیست. غذایی که می خوریم اگر متنوع باشد، ویتامین های ضروری را خود به خود به بدن مان می رساند اما اشکال این است که بسیاری از مردم در انتخاب خوراک خود، عاقلانه رفتار نمی کنند؛ یعنی رعایت نمی کنند که غذای شان متنوع باشد. همچنین از غذاهای اساسی و مهمی که ویتامین ها را برای شان تأمین کند، غافل هستند. به چنین افرادی باید مقداری ویتامین اضافی بخورانیم تا جبران کمبودشان بشود.
ویتامین ها را به دو دسته مهم، شامل ویتامین های محلول در آب و ویتامین های محلول در چربی، تقسیم کرده اند. ویتامین E، ویتامین K، ویتامین D و ویتامین A را محلول در چربی و ویتامین C و ویتامین های گروه B را محلول در آب دانسته اند.